2019/02: Kore Savaşı Anma Alanı ve Ziyaretçi Merkezi / Mimari Proje Yarışması Ödül Töreni ve Kolokyumu
Nisan 10, 2019 § Yorum bırakın
“Proje elde etme yöntemi olarak yarışmayı tercih eden Lüleburgaz Belediyesi’nin düzenlemiş olduğu altıncı yarışma olan “Kore Savaşı Anma Alanı ve Ziyaretçi Merkezi Mimari Proje Yarışması” ödül töreni ve kolokyumu 15 Şubat 2019 Cuma günü, Lüleburgaz Yıldızları Futbol Akademisi’nde gerçekleşti. 249 projenin teslim edildiği yarışmanın kolokyumu, Serpil Muallaoğlu moderatörlüğünde jüri üyeleri Aydan Balamir, Ayşen Savaş, Boğaçhan Dündaralp, Feride Önal, Yıldırım Gigi, Sunay Erdem ve Erdinç Keskin’in katılımıyla gerçekleşti. Jüri değerlendirme süreci hakkında bilgiler veren jüri üyeleri katılımcılardan gelen soruları yanıtladı”
Yazının devamını okumak için tıklayınız.
Ödüller ve raporlar için tıklayınız.
1.ödül için tıklayınız.
2018/11: Kore Savaşı Anma Alanı ve Ziyaretçi Merkezi Mimari Proje Yarışması / Lüleburgaz Belediyesi / Yarışma / Jüri Üyeliği
Ocak 15, 2019 § Yorum bırakın
Kırklareli ili, Lüleburgaz Belediyesi Lüleburgaz Belediyesi Kore Savaşı Anma Alanı ve Ziyaretçi Merkezi “ Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği” esasları doğrultusunda Lüleburgaz Belediyesince serbest, ulusal ve tek kademeli olarak yarışmaya çıkarılmıştır.
Yarışmaya konu alan, Lüleburgaz’ın kuzey girişinde, Pınarhisar Yolu ile Hamitabat Yolu kesişiminde bulunan ve kuzeyde Lüleburgaz Deresi yatağı (çatak) ile sınırlı, Milli Savunma Bakanlığı’na tahsisli, 11.143 m2 yüzölçümüne sahip taşınmazdır.
Şartnameden:
“Lüleburgaz Belediyesi, son 5 yıldır tüm önemli projelerini yarışmalar yoluyla elde etmektedir. Bütün bu yarışmalar aynı zamanda Lüleburgaz Belediyesi’nin kentin gelişimine ve geleceğine dair kararlar alırken, bunu gerekli uzmanlık alanları ile birlikte çalışarak yapma kararlılığının bir parçasıdır. Yerel yönetimin istek ve iradesi ile yarışmaya açılan bu projeler özgün yapıları korunarak hayata hızla geçirilmekte ve mimarlık ortamına yaptıkları katkı önemsenmektedir.
Lüleburgaz’da bulunan 65’inci Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı tarafından 1950 ile 1953 yılları arasında Kore’de görev yapan 241’inci Piyade Alayı’nın anısına, ‘Kore Müzesi’ kurulmuştur. Kurulan müzede, 241’inci Piyade Alay Komutanlığı’na görev döneminde derlenen fotoğraflar, haritalar, kişisel eşyalar, anı nesneleri (memorabilia), madalyalar, filmler, seyir defteri, 50’li yıllara ait gazeteler, flama ve bayraklar bulunmaktadır.
Müzenin; Lüleburgaz 65. Mekanize Piyade Tugayı yerleşkesi içinde bulunması nedeni ile ziyaretlerin kolaylıkla yapılamadığı değerlendirilmiştir. Bu sebeple, yarışmaya çıkarılan Kore Savaşı Anma Alanı ve Ziyaretçi Merkezi projesinin amacı; mevcut imar planlarına uygun olarak, kent merkezi ile ilişkileri kurulmuş, kentin kimliğine katkı sağlayacak tasarımları yansıtan, kentsel yaşam kalitesine katkı sağlayan, çevre tasarımları ile desteklenmiş açık ve yeşil alanları insan-doğa ilişkilerini ön plana çıkaran, Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı ile tüm Mühendislik alanlarında çağdaş ve ekonomik çözümler öneren, güzel sanatları teşvik eden ve özgün öneriler geliştiren fikirlerin elde edilmesidir. “
Jüri Üyeleri ve Raportörler
Danışman Jüri Üyeleri
- Keewon HONG Kore Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu
- Tuğgeneral Tevfik Erkan OLGAY 65’inci Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Garnizon Komutanı
- Murat GERENLİ Belediye Başkanı
- Rasim ASLAN Başkan Yardımcısı
- Gökhan Kaya ATAY Başkan Yardımcısı
- Mehmet İBRİKÇİ Fen İşleri Müdürü
Asli Jüri Üyeleri:
- Aydan BALAMİR Mimar
- Ayşen SAVAŞ Mimar
- Boğaçhan DÜNDARALP Mimar
- Feride ÖNAL Mimar
- Yıldırım GİGİ Mimar
- Sunay ERDEM Peyzaj Mimarı
- Erdinç KESKİN İnşaat Mühendisi
Yedek Jüri Üyeleri
- Gülnaz GÜZELOĞLU YILDIRIM Mimar
- Pınar GÖKBAYRAK Mimar
- Alper TÜFEKÇİOĞLU Peyzaj Mimarı
- Kadir KILINÇ İnşaat Mühendisi
Raportörler
- Burcu BAĞCI UÇAR Mimar
- Emre DÜLGER Mimar
- Zeynep ALTAN Endüstri Mühendisi
Yarışma Takvimi
- Yarışmanın İlanı 08.11.2018
- Son Soru Sorma Tarihi 16.11.2018
- Cevapların Gönderilme Tarihi 23.11.2018
- Proje Teslim Tarihi 18.01.2019
- Jüri Değerlendirme Başlangıç Tarihi 26.01.2019
- Yarışma Sonucu İlan Tarihi ve Sergi Başlangıcı 04.02.2019
- Sergi Bitiş Tarihi 10.02.2019
- Kolokyum Tarihi İlan edilecektir.
Yarışma ilanı için tıklayınız.
2018/11: YARIŞTAY / Ulusal Mimarlık Yarışmaları Sempozyumu / 10-11 Kasım 2018_İzmir
Ocak 15, 2019 § Yorum bırakın
2.oturum / Jüriler: Boğaçhan Dündaralp / “maymunlar bile ağaçtan düşer” sunumu
2018/02: Lüleburgaz Belediyesi Tosbağa dere Rekreasyon Alanı Fikir Projesi Yarışması / Jüri Üyeliği /kolokyum
Şubat 28, 2018 § Yorum bırakın
Lüleburgaz Belediyesi tarafından ilan edilen ve ocak ayında sonuçlanan Lüleburgaz Tosbağa Dere Rekreasyon Alanı Fikir Projesi Yarışması’nın Kolokyumu 3 Şubat saat 14:00’da Lüleburgaz Yıldızları Kadın Akademisinde yapıldı. Asil Jüri üyeleri; H.Sinan Omacan, Boğaçhan Dündaralp, Hakan Evkaya, Murat Cemal Yalçıntan ve Yedek Jüri Üyeleri, Sevince Bayrak, Ümit Tarık Yaşar, Aslı Öğüt Erbil ve raportör Zeynep Tüfekçioğlu, Burcu Bağcı Uçar ve Emre Dülger’in katılımlarıyla yarışmaya dair bilgiler aktarıldı ve katılımcılardan gelen sorular cevaplandı. Eşdeğer ödüle layık görülen ekiplere sahnede Belediye Başkanı Emin Halebak tarafından teşekkürleri ve ödülleri sunuldu.
jüri çalışmalarından…
2015/08: LYSA /Lüleburgaz Yıldızları Sanat Akademisi Yarışması / Lüleburgaz Belediyesi / Yarışma
Ağustos 27, 2015 § 2 Yorum
Jüriden;
Lüleburgaz Yıldızları Sanat Akademisi (LYSA) projesi, Lüleburgaz Belediyesi’nin yaklaşık 15 yıldır çok önem vererek sürdürdüğü kent kültürü odaklı sosyal içerikli projelerinin bir parçası olarak hızla hayata geçirilmeyi beklemektedir.
Lüleburgaz Belediyesi, Lüleburgaz’ın sosyal ve kültürel ihtiyacına yönelik kentlinin zenginliğini kentin zenginliği ve niteliğine yansıtmaya çalışan, bunu da kentin sosyal ve kültürel hayatının zenginleşmesinde yattığına inanan sosyal bir belediyecilik anlayışı ile çalışmaktadır. Bu sürecin kentin fiziki çevresinden ve mekânsal niteliklerinden ayrı olmadığını düşünen Belediye; mimarlık başta olmak üzere, kentin ihtiyaç duyduğu fiziki çevrelerin üretiminde gerekli disiplinlerin uzmanları ile çalışma çabası içinde doğru yöntem ve ilkelerle yapılmaya çalışıldığı bir yaklaşım içindedir. Kent kaynaklarının ve olanaklarının değerlendirildiği, yeni kaynakların üretildiği ve bunların kent hayatında görünür olarak aktarılabildiği bu süreç, kent hayatına yansımaya devam etmektedir.
Bu süreçte mimarlık, kentin hayatında nitelikli fiziki çevre, mekân üretimi için yaşadığımız coğrafyadaki genel anlayışın aksine ihtiyaç duyulan ve talep edilen bir disiplin olarak tanımlanmaktadır. Bu ihtiyaçlarını doğrudan ‘yapı’ beklentisi üzerine kuran pek çok belediyenin aksine, süre giden kullanımlara dayalı ihtiyaçları talep eden bir kentsel hayat üzerine kurmaktadır. Bu mekânsal ihtiyaçları sadece mekân ya da yapı olarak değil oradaki hayatın gelişimine odaklayan bir perspektifle tarif etmektedir. Bu nedenle Lüleburgaz’da boş, kullanılmayan şık yapılar yerine yaşayan ve çok kullanılan mekânlarla karşılaşılmaktadır. Bir başka önemli durum da; talep edilen ve hizmeti alınan her türlü mimari ürünün hayata geçirilmiş olmasıdır. Bir taraftan ne istediğini bilen, talep eden, bunun için kaynaklarını hazırlamış; diğer taraftan da işlerini doğru yapan profesyonellere ulaşmaya çalışan, bu kişilerin kendi perspektiflerini genişletmesine açık, bilgi ve üretime saygı gösteren bir kamu kurumundan bahsediyoruz. Bu iki özellik kuşkusuz sadece mimarlar için değil, bütün disiplinler için işlerin ve üretimlerin önüne geçen şüpheleri ortadan kaldırmak için önemlidir.
Lüleburgaz Belediyesi son iki yıldır bu özel projeleri ulusal mimari proje yarışmaları yoluyla elde etmeye başlamıştır. İlk olarak 2013’de Otobüs Terminali yarışması ile başlayan (şu anda yapımı devam etmektedir) bu süreç, geçtiğimiz ay yarışması sonuçlanan Lüleburgaz Yıldızları Kadın Akademisi (LYKA) yarışması ile devam etmiştir. Bu projenin de hayata geçirilmesi için gereken çalışmalar devam ederken; Lüleburgaz Yıldızları Sanat Akademisi (LYSA) projesi yarışmaya açılmaktadır. Bu yarışma, mimarlık ortamını Lüleburgaz’ın kültür ve sanat ortamına katkıda bulunmaya davet niteliği taşımaktadır.
Kentteki kültür ve sanat faaliyetleri ile mimarlık yarışmalarının yarattığı olumlu hava kentin ve kentlinin yaşantısına büyük bir katkı sağladığı açıkça fark edilmektedir. Yerel yönetimin istek ve iradesi ile yarışmaya açılan projelerin hızla ve özelliklerini koruyarak hayata geçiriliyor olması da Lüleburgaz Kenti’ni mimarlık ortamı açısından özel ve umut verici bir konuma taşımaktadır.
Lüleburgaz Yıldızları Sanat Akademisi (LYSA), kentte halen faaliyette olan Lüleburgaz Yıldızları Futbol Akademisi (LYFA), yapımı tamamlanan Lüleburgaz Yıldızları Lezzet Akademisi (LYLA), yarışması tamamlanan Lüleburgaz Yıldızları Kadın Akademisi (LYKA) ve gelecekte yapımı düşünülen diğer akademiler ile birlikte kentin sosyal ve kültürel strüktürünün geliştirilmesinde büyük öneme sahiptir. Akademi olarak tanımlanan bu yapılar Sayın Başkan’ın metninde de ifade ettiği gibi- kent hayatının içine sızan, eğitim, üretim ve paylaşma alanlarının etkinliklerle zenginleştirildiği, bir nevi halk evi gibi çalışan özgün kurumsal yapılanmalardır. Sanat
Akademisi için kentin en özel noktalarından biri seçilmiştir. Konumu, topografyası, peyzajı, programının talep ettiği zengin mekânsal kullanımlar için potansiyeller vaat etmektedir. Bu potansiyellerin zengin ve doğru değerlendirilmesi için yarışma formatı iki kademeli olarak belirlenmiştir.
Belediye tarafından hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi planlanan ve inşaat bütçesi ayrılmış olan projede yer alacak mekânların farklı zaman dilimlerinde esnek kullanımlara izin vermesi, açık-yarı açık-kapalı mekân dengelerinin alanın doğal peyzajı ile bütünleşerek kullanım niteliklerini zenginleştirecek yönde ele alınmış olması beklenmektedir. Projenin gerçekleşmesinden sonra kent yaşantısına yeni bir boyut ve anlam katabilecek, tüm kentlinin (genç, yaşlı, çocuk, engelli) kullanımına uygun yüksek nitelikli bir tasarım olması beklenmektedir.
Tüm yarışmacılara başarılar dileriz.
Danışman Jüri Üyeleri:
EMİN HALEBAK Makine Mühendisi, Lüleburgaz Belediye Başkanı
MURAT ERMEYDAN Peyzaj Yüksek Mimarı, TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İstanbul Şube Başkanı
KEMAL SUNER Elektronik ve Haberleşme Yüksek Mühendisi
MAHMUT TÜRKER Akustik Danışman
Asli Jüri Üyeleri:
BOĞAÇHAN DÜNDARALP Mimar (DEÜ), Jüri Başkanı
HÜSEYİN SİNAN OMACAN Mimar (İTÜ)
ALİ CENGİZKAN Mimar (Prof. Dr., ODTÜ)
SEMRA UYGUR Yüksek Mimar (ODTÜ)
ARZU KUTKAM NUHOĞLU Peyzaj Yüksek Mimarı (AÜ)
MURAT AKSU Yüksek Mimar (İTÜ)
KANAT BURAK BOZDOĞAN İnşaat Mühendisi (Dr., EÜ)
Yedek Jüri Üyeleri:
OZAN ÖZTEPE Yüksek Mimar (YTÜ)
SEDA BİLDİK ERDOĞMUŞ Yüksek Mimar (MSGSÜ)
NİLÜFER KART AKTAŞ Peyzaj Mimarı (Yrd. Doç. Dr., İÜ)
KADİR KILINÇ İnşaat Mühendisi (Dr., DEÜ)
Raportörler:
ZEYNEP TÜFEKÇİOĞLU Endüstri Mühendisi (DÜ)
ÖNCÜL KIRLANGIÇ YOLDAŞ Yüksek Mimar (MSGSÜ)
BURCU BAĞCI Mimar (LAÜ)
Yarışma Şartnamesi ve bilgileri için:
2015/02: INFOCORE // : A Video Kiosk @ Buyukada / Competition /ITU / jury
Şubat 4, 2015 § Yorum bırakın
“INFOCORE // : A Video Kiosk @ Buyukada” başlıklı yarışma, “TRANSP( )SE” teması ile işlenecek olan yarışma ITU (İstanbul Teknik Üniversitesi), Mimarlık Fakültesi, Mimari Proje Stüdyosu 7 tarafından düzenleniyor ve 2015 Bahar Dönemi stüdyosunun ilk ayını kapsıyor. İstanbul’da aynı dönemde okuyan mimarlık öğrencilerinin de katılımına açık yarışmanın dili, ingilizce.
Jüri:
- Alper Derinboğaz
- Ayşe Şentürer
- Boğaçhan Dündaralp
- Deniz Koç Çeliker (Adalar Müzesi Küratörü)
- Erenalp Büyüktopçu
- Hakan Tüzün Şengün
- Meriç Öner(SALT)
- Zeynep Aydemir
“INFOCORE // : A Video Kiosk @ Buyukada”, öncelikle Büyükada’nın tarihçesi ve coğrafyasından hareketle seçilen herhangi bir noktada adaya eklemlenebilecek bir yapının/yapıların tasarımını talep ediyor.
Bu çerçevede yaklaşık 300 m3 hacim içinde her tür ekolojik, teknik ve poetik gerekçelerle üretilebilecek bir yapının tasarlanmasını amaçlayan yarışmanın teslimi, sergi ve jüri oturumu 26 Şubat 2015 Perşembe günü saat 14:00’da Taşkışla 3505 no’lu stüdyoda gerçekleşecek.
Sonuç ürün olarak iki adet A2 boyutlarında dikey hazırlanmış poster teslim edilecek.
projeler için:
https://archstudiotrans.wordpress.com/
yarışma sonuçları haberi mimarizm:
yarışma sonuçları haberi arkitera:
Yarışma Haber linkleri:
2013/09: Transition / Transection / Transportation //: Public Space and Other Stories: Design Competition; EmotionStop / İTÜ
Eylül 21, 2013 § Yorum bırakın
Prof. Dr. Ayşe Şentürer’in yürütücülüğünü üstlendiği Mimari Tasarım Stüdyosu 6/7, 2013-2014 güz yarıyılı döneminde, “Transition / Transection / Transportation //: Public Space and Other Stories” temalı bir tasarım yarışması düzenliyor.
İTÜ Mimarlık Fakültesi öğrencilerinin katılımına açık olan ödülsüz yarışmanın son başvuru tarihi 30 Eylül 2013.
Proje alanı olarak Mecidiyeköy‘ün seçildiği yarışmada, günlük koşturmaca esnasında, kamusal alan içerisinde bir yayanın kısa süreliğine durup, kendi kendine kalacağı bir mekan/pasaj/yer tasarlanması amaçlanıyor.
Yarışma Takvimi
Yarışmanın duyurulması: 19 Eylül 2013
Son Başvuru ve teslim tarihi: 30 Eylül 2013, 14:00
Sergi: 30 Eylül – 7 Ekim 2013
Jüri
Alper Derinboğaz – Salon Architects
Ayşe Şentürer – İTÜ
Banu Uçak – YEM
Boğaçhan Dündaralp – DDRLP
Hakan Tüzün Şengün – İTÜ
Meriç Öner – SALT
Zeynep Aydemir – İTÜ
2011/12 İzmir Mimarlık Ödülleri ve Sergisi Kitabı / Jüri
Ağustos 10, 2012 § Yorum bırakın
2011/07: 2010 XII. ulusal mimarlık ödülleri ve sergisi / müge cengizkan
Ağustos 1, 2011 § Yorum bırakın
2010: 12. ulusal mimarlık sergisi ve ödülleri / jüri
Temmuz 31, 2011 § 2 Yorum
KESİT 2010:
XII. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri / Türkiye Mimarlığı
BOĞAÇHAN DÜNDARALP
Mimar, Seçici Kurul Üyesi
I
22 yıldır Türkiye’deki mimarlık ortamının kesitini sunan en önemli belgeleme kaynaklarından biri: Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri. Bugün mimarlık ortamımızdaki belgeleme ve paylaşım medyalarının, ortamlarının artmış olması, dünya ile paralel yapılageleni güncel takip imkânlarının varlığı, bu sergi ve ödüllerin varlığına yeni anlamlar eklemektedir. Bu anlamları tartışma ve görünür olanın arkasına bakma ihtiyacı, belki de oluşacak tartışmaların niteliği derecesinde bizleri serginin ve ödüllerin paylaşım biçimini, çoğaltımını, değerlendirme durumlarını kapsayan formatı dönüştürme ihtiyacına kadar götürülebilir. Ancak bu konudaki potansiyellerin heyecanına kapılmadan ve aceleci davranmadan bu yıl serginin bize anlattıklarını dinlemekte ve masaya yatırmakta fayda olabilir.
Değerlendirmeye başlamadan önce sergi formatının belirlediği sınırları ifade edelim. Değerlendirmeyi onun içinden kuralım. İlk olarak, Büyük Ödül, Anma Programı, Mesleğe Katkı Dalı Ödülü kategorilerini bu yazı kapsamındaki değerlendirmeden eleyerek işe başlayalım. Hem kişi ve kurumlara verilmesi hem de proje ve yapı dallarındaki gibi tekil ürün değerlendirmesine dayanmaması anlamında farklı kategorileri kapsadığı için. Ayrıca, tartışma odağını güncel mimarlık pratiği üzerine daha sağlıklı indirgememize imkân vereceği için. İkinci olarak da, dönemin güncel mimarlık pratiğini sergileyecek ve değerlendirmeye sunulacak ürünlerin bir temsiliyet aracı (sergi panosu) üzerinden kendilerini anlatma zorunluluğunu bir sınır olarak kabul edelim ve değerlendirmeyi bu sınır içinden yapmanın zorunlu ilişkisi üzerinden tartışalım. Öncelikle, kendine ait pratik nedenlerden dolayı yıllar içinde gelişen bu formatın yeterliliğini konuşmadan önce bu temsiliyet aracının hangi niyetlerle nasıl kullanıldığını tartışmak daha önemli görünmektedir. Bu tartışma bizi mevcut temsiliyetin yetersizliği noktasına taşırsa, bu noktaya geri dönmeyi akılda tutarak. Soru, “Mimarların sergiye projelerini gönderirken hangi dertleri taşıdığı, bu dertleri, ürün ve temsiliyet düzlemi üzerinden nasıl anlatmaya ve paylaşmaya çalıştığı” olacaktır. Bu sorunun açığa çıkardığı durum yalnızca ürünün niteliğini belirleyen koşulları değil, mimarın özne olarak kendini konumlandırma biçimlerini de görünür kılması anlamında oldukça önemli araçsallık üretecektir.
Genel anlamda bu konu, Türk mimarlığında bahsedebileceğimiz çok yaygın bir temsiliyet sorunu bağlamına işaret etse de, bu yazı bağlamının bu sorunun nedenlerini irdelemek gibi bir iddiası yok. Konu kuşkusuz Osmanlı-Cumhuriyet eksenindeki pek çok konuyu bu tartışmaya dâhil edebilecek kapsamdadır. Bu nedenle arka planını eşelemek yerine konuyu daraltarak görünür, algılanır olanı ifade etmeye çalışalım.
Bu noktada bu yılın sergisi bağlamı üzerinden baskın ve hâkim dilin sorulan soruya verdiği yanıt şudur: “Ben, mimarlık üretimimi kendi yer-bağlam-süreç-anlam bağlamında bir düşünsel arka plan ihtiyacı hissedip, bunu ortamın mimarlık bilgisi ile ilişkilendirmekle ve hatta bunu anlatmakla ilgilenmiyorum. Yapının niteliğini belirleyen şeyi niceliksel sonuç ifadesi olarak görerek, niteliksel ifadeyi ‘bina’ nesnesine indirgiyorum. Haliyle de artık yapının arkasındaki düşünsel süreci anlatmakla değil, olabildiğince etkileyici (başka temsiliyet araçları olan manipülatif fotoğraflar, imajlar gibi…) görseller ile sonucu göstermekle ilgileniyorum. Bu noktadan sonra da ne kadar inandırıcı olduğum önemli oluyor (ne kadar samimi ve açık olduğum değil)…”
Kısaca sergi ortamı, ifadesini “anlatmak” üzerine değil “göstermek” üzere gönderilmiş proje ve yapı temsiliyetlerinden alıyor. Burada vurgulanmak istenen konu, “anlatılacak” olanın olup olmadığını tartışmak değil, mimarların özne olarak duruşlarını bu yönde tercih etmeme halleridir.
Bugün, “gösterme”nin bir tür piyasa koşulu olarak şartlı refleks halini aldığı ve “görünür” olmanın bir aracı haline geldiği düşünülürse, bu duruşun çok da kafa yorularak tercih edildiği söylenebilir mi, bilmiyorum. Ancak herhangi bir şekilde sergiye gönderilen üretimlerin büyük bir çoğunluğunda “mimar özne-ürün-temsiliyet düzlemi ilişkileri üzerinden hangi bilginin, ifadenin ve anlamın aktarılacağının” sorgulanmamış olduğunun gözlemlenmesi ise sadece bu yılın sergisine özgü olmayan genel bir değerlendirme olarak ifade edilebilir.
Günümüzün mimarlık rüzgârlarının çarpma etkisi olan, sosyal psikologlar tarafından bir “itaat etme formu” olarak tanımlanan “güncel sosyal kodlanma” hali olarak da tanı konulan “gösterme” şartlı refleksini biraz açmakta fayda var. Bu sosyal “itaat”in arkasında gündelik hayatımıza nüfuz etmiş, neo-liberal politikaların belirlediği tüketim ekonomisinin gerek araçlarını gerekse ürünlerini bağlamsızlaştırması, kolay dolaşıma sokulabilir etkili imgelere dönüştürmesi, mimarlığın da mimarın da bundan payını alması gibi faktörler hızlı birer tespit olarak dillendirilebilir. Kuşkusuz durumun nedenselliğini hemen, kolay tüketilebilir, çağdaş imajlara sahip, hızla sindirilmeden yenilenen durumlar vaat eden, niteliği niceliksel çokluklar üzerinden değerlendiren ve “isim” üzerine kurulu spekülatif bir dünyadan beslenen ve bizi çevreleyen pek çok (basılı, dijital vb.) ulusal-uluslararası mimarlık medyalarına da bağlayabiliriz. Bunlar, bir çırpıda değişmesini beklemediğimiz, beğensek de beğenmesek de içinde yaşadığımız çağın gerçeklikleri… Ayrıca yargılamanın ve suçlamının kolaylığına kaçabilecek başka pek çok neden de üretebiliriz. Ama bunlar temeldeki durumu, “kendimizin bu ortamla yüzleşme zorunluluğu” halimizi ne kadar ortadan kaldırabilir? Koşullar ne olursa olsun bariyerlerimizi aşan, ortak bir sosyal itaat durumu, sosyal kodlanma ortamı ile karşılaşacak ve beraber yaşayacağız. Ortamın içinde bu itaat farkındalıkla kabullenilebilir, sürdürülebilir hatta bir motivasyona da dönüşebilir. Önemli olan durum, bizim bir şekilde ortamdaki bilinçli özneler olarak kendi sorumluluk alanımızı ifade edebilme, üretimlerimizde bu alanı sürdürebilme ve bunu açık olarak geliştirebilme becerimiz değil mi? Bir taraftan “samimi” olmayan profesyonelliğe ve –miş gibi yapma hallerine sığınmadan.
II
XII. Ulusal Mimarlık Ödülleri’nin ve seçici kurul değerlendirmelerinin yayımlandığı Mimarlık dergisinde (sayı: 353, Mayıs-Haziran 2010) genel portreyi yukarıdaki (I) gibi özetlemiştim. Kitap için düşündüğüm genişletilmiş metin buradan başlıyor:
Aynanın İki Yüzü
Yukarıdaki değerlendirmeye ödül alan proje ve yapıların da dâhil olduğu düşünülürse, bu yorumun ardından şu soru sorulabilir: Katılımcılar ile ödüllendirilenler bu bağlamda seçici kurul değerlendirmelerinde nasıl farklılaştılar?
Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri’nin iki yılda bir yapılıyor olması, sergide gördüğümüz projelerin ya da yapıların bir kısmının medyada, sunumlarda, toplantılarda, arkadaş sohbetlerinde ya da bir vesile ile gezilerek deneyimlenmiş olmasını da beraberinde getiriyor. Bir seçici kurul üyesi için değerlendirme mesafesini kaybettiği kuşkusuz en denetimsiz an, bir şekilde deneyimlenmiş olan ile temsil edilmiş olan arasındaki çelişkili pozisyon… Temsiliyet nesnesi panolar, bir şeyi olduğundan daha iyi ifade edebildiği gibi, iyi olanı hiç ifade edemeyebiliyor da. O zaman da hem seçici kurul üyesi kendini ya da bir başka kurul üyesini ikna etme çabasına giriyor, hem de ilk defa görülen panolardan farklı bir mesafe kuruyor. Bu sergi panosu üzerinden değerlendirme yapmanın bir açmazı olarak görülebilir. Ve sergi ve ödül değerlendirme yöntem ve araçları içinde faydalı tartışmalar üretebilir. Ama sergi panosu üzerinden değerlendirme yapılmak durumundaysa şunu kabul etmek gerekiyor: Proje ya da Yapı Ödülü, ne mimarına ne proje ya da yapıya, onun panosuna veriliyor. Mimarının medyumu olmuş o panonun içerdiği mesajların (fikir, arayış, çaba ve ürünün) niteliğine veriliyor.
Bunu yetersizlik ya da bir eksiklik olarak görmemek, mimarının düşüncesini, yaklaşımını, ürünün niteliğini aktaran, içinde pek çok mesaj içeren bir araç olarak görmek gerekiyor. Diğer taraftan da bu bir tür eksiltme ve eşdeğerlendirme ortamı haline dönüştüğünde aracın / panonun kendisinin ürünün önüne geçme riskini de barındırıyor. Bunun en iyi örneğini görselleştirme olanaklarının artması ile son yıllarda yaşanan yarışma değerlendirmelerinde görüyoruz. Yarışma konusunun kendi özgün bağlamından koparak yarışma ve temsiliyet dilinin kurbanı haline dönüşmesi, bu riski çok iyi örnekliyor. Seçici kurul üyesinin sorumluluğu da bu zor ve çetrefilli durumla yüzleşme durumunda ortaya çıkıyor kuşkusuz.
Bu bağlamda bakarsak, ödül almış panoların ne mimarları ne de yapıları ya da projeleri almamış olanlara göre daha iyi ya da daha kıymetli olduklarını iddia etmek için yeterli bir argümanımız yok. Sadece bu mimarların panoları aracılığı ile daha çok dillendirmeye çalıştıkları bir mimari çaba olduğunu söyleyebiliriz. Ödüllendirilen de bu çaba ve bu çabanın niteliği… Bu çabayı göstermeyen ama oldukça nitelikli ürünlerin olduğunu bilsem de, ya da bu çabayı göstermiş ve ödül almış olmasına rağmen sergiye göndermediği çok tartışmalı ya da benim meslek adına doğru bulmadığım projeleri nedeniyle mimar konumlarını irdelediğim mimarlar olsa da, bunu kendi gerçekliği içinde değerlendirmek durumundayız.
Nitelikli yapı üretiminden sürekli dem vurulan memleketimde, öğrencilik yıllarımdan bu yana mimarlık ortamında, mimarlığa ilişkin niteliklerin yapı üzerinden ve “eli yüzü düzgün bina, detayları temiz çözülmüş, jilet gibi bina…” gibi kozmetik ifadelerle değerlendirildiğini o kadar çok duydum ve hâlâ o kadar çok karşılaşıyorum ki, bunun kolektif bilinçaltımızda çok sağlam bir yer edindiğini, kolay kolay da silinmeyecek bir anlayış oluşturduğunu düşünüyorum. Bugünün medya ve görsellik dünyasında bu ifadelere bir de fotojeniklik eklendiği düşünülünce, o hasretle beklenen düzgün binalar, tüm cazibesini takınmaya çalışan, özel ışık ve objektiflerde boy gösteren, etrafında, içinde insan olmayan ve kendini beğendirmeye çalışan özel nesneler haline gelmeye başlıyorlar. İster bir kuşağın eli yüzü düzgün, temiz detaylı olarak tarif ettiği mütevazı binalar olsun, ister bunların kozmetikleştirilerek ya da estetik operasyonla geliştirilmiş güncel hormonlu evrimleşmiş halleri olsun, mimarlık sözkonusu olduğunda birbirinden bir farkı kalmıyor. Çünkü mimarlık, aracısı olduğu kabuğun salt kendisi olarak algılanmaya devam ediyor. Kendisini başka türlü anlatamamaya başlıyor ve bina, o binanın, ne için, neden, neye rağmen, niye orada olduğundan, nasıl yaşadığından daha önemli hale geliyor. Bu anlayışın belki de zamanla habisleşmesinin, kanserleşmesinin arkasında bina nesnesi odaklı bu anlayış yatıyor.
Bu çerçeveden bakınca da sergiye gönderilen panolar, mimarlık adına sözü olan, ardında sadece hizmet değil düşünce barındıran, eklemlendiği hayata dair dönüştürücü roller edinen, katkı sağlamaya ve bunları ifade etmeye çalışan çabaların ifadesi olmaktan çok, katalog çekimi için sıraya girmiş güzeller haline geliyorlar.
Bir taraftan da sergi bir tür defile, kitap da bir tür katalog değil mi? Oraya Türkiye’nin en güzelleri konmayacak da ne konacak diyebilirsiniz. Türkiye’de mimarlığın toplumsal ve mesleki gelişimi için çaba gösteren Mimarlar Odası için bu pek de yerinde bir eleştiri olur. Ve belki de bu sadece böyle bir mecrada kayda geçirilebilir. Keşke, sergi ve ödüllere katılan mimarlar aynanın mimarlık yüzü ile Mimarlar Odası da defile ve katalog yüzü ile yüzleşebilse… Eleştirdiğimiz bu katılımı bir eksiklik değil, bir eleştiri olarak da alabilse.
Bir seçici kurul üyesi için, içinde bulunduğu gerçekliği değerlendirme noktasında zorlayacak pek çok girdi olabilir. Ama her seçici kurul üyesi benim gibi kendi gerçekliği üzerinden, sorgulama ve yanıt üretme konusunda bir defaya mahsus olmak üzere bir duruş sergileyebilir, belli bir noktada diğer seçici kurul üyeleri ile uzlaşabilir, kararlarını gerekçelendirebilir. Ama mimarlık ortamının oluşturucusu mimarlar ve Mimarlar Odası’nın kendine ayna tutan ve tek defaya mahsus olmayan sürekli bir sorumluluğu yok mu?
_ medya içeriğini .pdf formatında görek için tıklayınız/kesit 2010 değerlendirme yazısı
_ etkinlik haberi için tıklayınız/arkitera.com
_ ödüller için tıklayınız/mimarizm.com
2009: prosteel öğrenci yarışması / jüri
Temmuz 30, 2011 § Yorum bırakın
2008: mimed 2008 / jüri
Temmuz 28, 2011 § Yorum bırakın
boğaçhan dündaralp 